Εξοχικό Κέντρο - Μεζεδοπωλείο - Ψαροταβέρνα "Στου Κώστα"
Μεσσηνία - Καλαμάτα - Θέση Μπουρνιάς (πίσω από το Βιοτεχνικό Πάρκο - Ν. Είσοδος)
Στοιχεία επικοινωνίας για διεξαγωγή κοινωνικών εκδηλώσεων - παραγγελίες - παράπονα - υποδείξεις:
Σταθ. 27210 83957 - Κιν. 6984 028266 - Email stoukosta@gmail.com
Όλα τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι εκλεκτά προϊόντα της Μεσσηνιακής γης
Η κουζίνα λειτουργεί καθημερινά από 11.00΄- 19.00΄

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 23/08/2013

Καλημέρα και καλή δύναμη. Χαμόγελο και θέληση να υπάρχει και οι στόχοι γίνονται εφικτοί. 
Στη συνέχεια του γνωρίζω τα τρόφιμα θα γράψουμε σήμερα για τον γαύρο.

Ο γαύρος είναι ένα μικρό ψάρι με μήκος 15 έως 20 εκατοστά, που ζει στις ευρωπαϊκές θάλασσες. Το επίσημο όνομά του είναι “εγγραυλίς η εγκρασίχολος” (engraulis encrasicholus) και ανήκει στην οικογένεια εγγραυλίδες (engraulidae).
Η λέξη κατά τον Μπαμπινιώτη προέρχεται από το αρχαίο γραύρος, που μετά από διάφορες λεξιλογικές περιπέτειες έδωσε το μεσαιωνικό έγγραυλος (σαρδέλα). Ο Κριαράς δέχεται πως η ελληνιστική εγγραυλίς έδωσε το μεσαιωνικό γραύλος (σχετικό και το εγγραυλοπαστοφάγος – αυτός που τρώει παστούς εγγραύλους. Η δε λέξη γαύρος στα αρχαία ελληνικά σημαίνει τον υπερήφανο, τον αλαζόνα.
Η ράχη και τα πλευρά του γαύρου, είναι πρασινογάλαζα, ενώ η κοιλιά του είναι λευκή προς ασημί και γυαλιστερή. Το σώμα του είναι στενόμακρο, το ρύγχος του μακρύ και το πάνω σαγόνι εξέχει. Το στόμα του φθάνει μέχρι πίσω από τα μάτια και λοξεύει προς τα κάτω. Τα δόντια του είναι μικρά και μυτερά. Έχει ένα πτερύγιο στη ράχη , ένα θωρακικό χαμηλά και ένα το κοιλιακό αντικριστό με το ραχιαίο. Η ουρά του είναι διχαλωτή
Ζει σε ζεστές περιοχές, κοπαδιαστά και προτιμάει τον αφρό την Άνοιξη και το Καλοκαίρι. Το Χειμώνα αντίθετα, προτιμάει να μένει στο βυθό σε βάθος 100-200 μέτρα, γιατί εκεί οι θερμοκρασίες είναι πιο ήπιες. Τρέφεται με μικροσκοπικά μαλακόστρακα και με το γόνο άλλων ψαριών. Όταν ζεστάνει ο καιρός - για να αναπαραχθεί - πλησιάζει τις ακτές για ν’ αφήσει τα αυγά του, που επιπλέουν μαζί με το πλαγκτόν. Αυτή την περίοδο, μπορεί να δούμε κοπάδια γαύρων, που αποτελούνται από εκατομμύρια και μερικές φορές δισεκατομμύρια ψάρια
Ο γαύρος στην Ελλάδα
Στη χώρα μας και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο, η αναπαραγωγική περίοδος του γαύρου διαρκεί από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο με κορύφωση τους καλοκαιρινούς μήνες. Στις ελληνικές θάλασσες υπάρχουν πολλοί γαύροι, που ψαρεύονται από τα τέλη Αυγούστου και μετά, με δίχτυα από τράτες και γρι-γρί.. Ο γαύρος δείχνει μια ιδιαίτερη προτίμηση στο Θρακικό Πέλαγος, στο Κεντρικό Αιγαίο, στον Θερμαϊκό, τον Πατραϊκό, τον Ευβοϊκό, τον Παγασητικό και τον Σαρωνικό Κόλπο. Πρόκειται για περιοχές πλούσιες σε θρεπτικά άλατα οι οποίες συνήθως επηρεάζονται από ρεύματα γλυκού νερού. Οι γαύροι αποτελούν το 1/10 του συνόλου των ετησίων αλιευμάτων των ελληνικών θαλασσών και έρχονται σε ποσότητα αλιεύματος δεύτεροι μετά από τις σαρδέλες. Αλιεύονται επίσης και για δόλωμα μεγαλύτερων ψαριών.
Στο εμπόριο τους βρίσκουμε νωπούς, ή παστωμένους, οπότε ονομάζονται αντζούγιες. Τους βρίσκουμε επίσης επεξεργασμένοι ακέφαλους σε φέτες, σε κατάψυξη, ή σε κονσέρβες. Συχνά διατηρούνται αλατισμένοι σε βαρέλια, όπου εναλλάσσονται στρώσεις γαύρου με στρώσεις αλατιού.
Ο Γαύρος στο πέρασμα των χρόνων
Ο Γαύρος ή γάβρος ήταν γνωστός στους Αρχαίους Έλληνες και μάλιστα , η «αφύη» - όπως ονομαζόταν - ήταν από τα πιο δημοφιλή εδέσματα. Είναι επίσης αγαπητός και στην Τουρκία , όπου ονομάζεται «χαψί».
Σε πολλούς από μας είναι πιο οικεία η ονομασία αντζούγια. Αναφέρεται , ότι η λέξη «αντζούγια» προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «αφύη», καθώς κατά μια άποψη η «αφύη» έγινε “apua & apiuva” από τους Λατίνους και αργότερα “acciuga” από τους Ιταλούς και «anchova” από τους Κορσικανούς. Από τη λέξη αυτή προέκυψε η σημερινή αγγλική ονομασία του γαύρου « anchovy» και η γαλλική «anchois».
O Γαύρος θεωρείται εξαιρετικό ορεκτικό, καθώς επίσης και πολύ καλό φαγητό για την πέψη. Οι Ρωμαίοι παρασκεύαζαν με αυτά τα μικρά ψάρια μια σάλτσα πολύ δημοφιλή, που ονομαζόταν garum. Μαγείρευαν τον γαύρο και τον έλιωναν με άλμη, ξύδι και ψιλοκομμένο μαϊντανό. Φαίνεται ότι το garum έμοιαζε πολύ με την πάστα αντζούγιας των σύγχρονων βρετανών. Το κρέας του γαύρου, είναι πολύ νόστιμο, ειδικά αν πριν το μαγείρεμα πεταχτεί το κεφάλι, επειδή πικρίζει λίγο.
Ο γαύρος είναι από τα πιο ωφέλιμα ψάρια με πολλά ωμέγα-3, τα οποία κάνουν καλό στην καρδιά και γενικά στη καλή κυκλοφορία του αίματος. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο και φώσφορο, ενώ, παράλληλα, αποτελεί καλή πηγή νιασίνης. Επιπλέον, η χαμηλή περιεκτικότητά του σε νάτριο τον καθιστά μια καλή επιλογή ακόμη και για εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπέρτασης.